Beethoven kończy 250 lat. Wszystkiego najlepszego, Ludwigu!

Jednym z cenniejszych przedmiotów w Domu Ludwiga van Beethovena w Bonn jest słynny portret pędzla Josepha Karla Stielera. Rozwichrzona grzywa srebrnoszarych włosów, niedbale związany szkarłatny szal, w dłoni arcydzieło muzyki – taki wizerunek kompozytora utrwalono na dwustuletnią malowidle. Dziś stanowi ono jeden z eksponatów bogatej kolekcji składającej się na wystawę „Beethoven Everywhere” uświetniającą 250-lecie urodzin mistrza na Google Arts & Culture.

Ludwig van Beethoven na portrecie Josepha Karla Stielera.(c) Beethoven-Haus Bonn Jako dyrektor Domu Beethovena odczuwam szczególną radość z powstania projektu łączącego tak wiele instytucji kulturalnych o międzynarodowej renomie, z których każda wnosi swoją część opowieści o mistrzu: od Carnegie Hall po Deutsche Grammophon i Karajan-Akademie, od Chineke! Orchestra po Bibliotekę Państwową w Berlinie i Secesję Wiedeńską.Kiedy pod koniec 2019 roku Dom Beethovena i Google nawiązały współpracę, byłem podekscytowany ogromnymi możliwościami, jakie cyfryzacja niosła dla naszej „klasycznej” kolekcji – najbardziej eksponowanym elementem planowaliśmy uczynić wirtualne zwiedzanie świeżo wyremontowanego muzeum w formacie 360 stopni.

Jednak 2020 rok obrał inną trasę, a my musieliśmy się dostosować - przeprowadzenie licznych jubileuszowych imprez i wydarzeń na żywo, które planowaliśmy zorganizować na całym świecie, nagle stało się niemożliwe.Tym bardziej więc cieszę się, że przed 250. urodzinami Beethovena, upubliczniliśmy cyfrowe materiały, które przybliżą postać i spuściznę kompozytora jego fanom na całym świecie. Nie sposób wymienić wszystkich fantastycznych projektów, które miałem okazję oglądać, mam jednak poczucie, że kilka z nich zaskoczy Was równie mocno, jak mnie:A Global Ode To Joy (Światowa Oda do radości): Wielu ludzi ucieszy seria nagrań koncertowych online pod wspólnym tytułem Global Ode to Joy. W ramach projektu artyści i użytkownicy z całego świata dzielą się tym, co przynosi im radość! Pomysłodawczyni, dyrygentka Marin Alsop, opowiadała o swojej koncepcji podczas oficjalnego wydarzenia na żywo, które odbyło się 3 grudnia w Carnegie Hall. Towarzyszyli jej będą tak niesamowici wykonawcy jak Yo-Yo Ma i Daniel Hope.

Beethoven, Beyoncé i popkultura

Większość ludzi nie zdaje sobie z tego sprawy, ale Beethoven odcisnął ogromne piętno na współczesnej kulturze – spotykamy go niemal codziennie, od filmów po muzykę. Nigdy nie sądziłem, że muzyczna randka Beethovena z Beyoncé okaże się tak udana!
Beethovenowskie remiksy: Deutsche Grammophon przygotowała zdigitalizowane wersje kilku najstarszych nagrań utworów Beethovena. Christian Löffler, twórca muzyki elektronicznej, uczynił z nich podstawę swojej rekompozycji, tworząc istne muzyczne brylanty– fascynujące i piękne.

Odkrywanie na nowo zapomnianego muzyka

Postać czarnoskórego wirtuoza skrzypiec George’a Bridgetowera nie jest powszechnie znana, a przecież to dla niego Beethoven w 1802 roku skomponował dzieło, które później zyskało sławę jako „Sonata Kreutzerowska”. Tę zapomnianą historię opowiada członkini orkiestry Chineke! i posiadaczka Orderu Imperium Brytyjskiego Chi-chi Nwanoku, a genialny skrzypek Randall Goosby składa mistrzowi hołd niewiarygodnym wprost wykonaniem utworu. 

Inspiracja sztuk pięknych

Beethoven i jego muzyka byli natchnieniem dla licznych twórców obrazów, portretów, akwafort, pomników i popiersi. Na pierwsze miejsce bezwzględnie wysuwa się jednak monumentalny fresk Beethovena Gustava Klimta, będący nawiązaniem do Dziewiątej Symfonii, eksponowany w Budynku Secesji w Wiedniu. Dzieło zostało sfotografowane przez Google Arts & Culture za pomocą robotycznego aparatu o super wysokiej rozdzielczości, dzięki czemu każdy może dziś przyjrzeć się z bliska najdrobniejszym detalom jego złotych pigmentów.

Detal monumentalnego fresku Beethovena Gustava Klimta, inspirowanego IX Symfonią(c)PL: Belweder, Wiedeń, w stałym wypożyczeniu w wiedeńskim Budynku Secesji

Dziwne przedmioty i historie miłosne

Wspomniany wcześniej słynny portret Beethovena to tylko jeden z elementów kolekcji, którą nasze muzeum pokazuje online. Znajdziemy w niej także należące do niego przedmioty, takiej jak: aparat słuchowy, jego biurko i skrzypce, ale też autografy, listy i zeszyty konwersacyjne; wszystko to pozwala nam wejrzeć w życie mistrza. Innym doskonałym sposobem na poznanie Beethovena jest zgłębianie czynników, które sprawiły, że jego muzyka jest tak fascynująca, poszukiwanie w jego symfoniach podobieństw do niektórych kolegów i koleżanek z biura lub dowiadywanie się, w jaki sposób kompozytor, który nigdy nie zaznał szczęścia w miłości, wyrażał swoje uczucia.

Muzyczne sekrety Beethovena

Nie możemy postrzegać Beethovena jako kompozytora bez muzyków interpretujących jego utwory – światowej klasy artyści, w tym członkowie Filharmoników Wiedeńskich, tacy jak dyrygent Yannick Nézet-Séguin czy sopranistka Karita Mattila, opowiadają o swoim życiu w kontekście twórczości Beethovena. 

Beethoven i niesłyszący artyści

Beethoven zaczął tracić słuch przed trzydziestką, a pod koniec życia był niemal zupełnie głuchy. Mimo to wciąż komponował, po dziś dzień inspirując artystów. Jednym z niezwykłych przykładów jest niesłysząca mistrzyni tańca hip-hop Kassandra Wedel, która z okazji tegorocznego Światowego Dnia Słuchu zaprezentowała poruszającą interpretację Piątej Symfonii.

Zapraszam wszystkich do odkrywania wystawy „Beethoven Everywhere” na Google Arts & Culture – wspólnie złóżmy mistrzowi najlepsze życzenia z okazji 250. urodzin!